Trong thời đại công nghệ phát triển, việc học lập trình đã trở nên phổ biến dưới nhiều hình thức. Bởi trong thời kỳ đại dịch bùng lên, phương thức truyền thống học trực tiếp trở nên “khó nhằn". Cũng từ đây tạo cơ hội mở ra kỷ nguyên học trực tuyến. Tuy nhiên, lập trình là ngành đặc thù bởi những yêu cầu cao về các kỹ năng mềm cũng như lượng kiến thức lớn. Vậy liệu học IT trực tuyến có đem đến hiệu quả cao như các lĩnh vực khác? Có nên học lập trình online không? Cùng Onschool Bootcamp phân tích câu trả lời cùng bài viết dưới đây.

Ưu nhược điểm khi học lập trình online

Lợi ích học lập trình online

Xu hướng học online ngày càng phổ biến và được ưa chuộng nhờ những ưu điểm như:

• Học mọi lúc mọi nơi: Sự linh hoạt này là ưu điểm số 1 của việc học lập trình online. Chỉ cần có internet, người học hoàn toàn có thể học bất cứ nơi đâu, bất cứ thời gian nào trong ngày. Điều này cũng góp phần tạo nên sự đa dạng không gian học. Thay vì phải đi học tại một địa điểm cố định, người học có thể linh hoạt thay đổi không gian tạo cảm hứng học tập.
• Trau dồi kỹ năng tự học: Các khóa học IT trực tuyến khuyến khích người học tự khám phá và tìm hiểu. Từ đó sẽ giúp trau dồi kỹ năng tự học. Bên cạnh đó, việc tự khám phá một khía cạnh nào đó của lập trình cũng hình thành cho người học kỹ năng research. Cả 2 kỹ năng này đều là thiết yếu trong quá trình phát triển sự nghiệp của một lập trình viên.
• Chủ động quản lý tốc độ học tập: Đây cũng là một trong những lợi ích học lập trình online. Người học có thể ghi hình lại buổi học ngày hôm đó để chủ động xem lại khi cần. Việc làm này giúp họ quản lý được tốc độ học nhanh hay chậm của cá nhân. Xem lại video bài giảng cũng hỗ trợ người học ôn lại kiến thức và nhớ lâu hơn. 
• Tăng tính tương tác: Nghe có vẻ không hợp lý nhưng đây lại là lợi ích được 90% học viên của các khóa học online chia sẻ. Trên thực tế, có rất nhiều người ngại việc tương tác trực tiếp với đám đông. Họ chia sẻ rằng, việc tương tác online khiến họ tự tin hơn. Họ có thể thoải mái trình bày ý kiến và hoàn thiện kỹ năng giao tiếp sau những khóa học online mà bản thân họ tham gia. 
• Tiết kiệm chi phí: So với việc học trực tiếp, học lập trình online tiết kiệm hơn rất nhiều về chi phí học tập và đi lại.

Nhược điểm

Ngoài những ưu điểm được kể trên, việc học IT trực tuyến còn tồn đọng những nhược điểm sau: 

• Phụ thuộc vào internet: Vì học qua internet nên thỉnh thoảng, việc mất đường truyền cũng làm gián đoạn quá trình học. 
• Áp lực tự học: Đây vừa là ưu điểm và cũng là nhược điểm của học lập trình online. Những học viên thiếu kỹ năng này thường cảm thấy áp lực khi phải tự tìm tòi khám phá. 
• Áp lực kỷ luật: Tính kỷ luật trong việc học online là rất cần thiết. Nhiều người sẽ cảm thấy khó khăn trong việc duy trì tần suất học khi không có sự giám sát thường xuyên.

Có nên học lập trình online không?

Học lập trình online mang lại rất nhiều lợi ích, mặc dù vẫn có một số hạn chế như thiếu sự tương tác trực tiếp và đòi hỏi tính tự giác cao. Để trả lời câu hỏi này, trước tiên bạn cần xác định mục tiêu của mình và xem xét những lợi ích mà hình thức học online mang lại.

Ví dụ, tính linh hoạt của việc học online cho phép bạn tự quyết định thời gian và địa điểm học, dễ dàng cân bằng giữa học tập và công việc khác. Hơn nữa, bạn có nhiều lựa chọn về khóa học và nội dung phù hợp với trình độ và sở thích, điều này đặc biệt hữu ích cho những người đi làm bận rộn.

Một ưu điểm khác của học lập trình online là khả năng tự điều chỉnh tốc độ học. Bạn có thể dừng lại để nắm vững một khái niệm hoặc đẩy nhanh tiến độ nếu đã hiểu rõ. Nhiều khóa học còn cung cấp tài liệu bổ sung, bài tập thực hành và video hướng dẫn, giúp củng cố kiến thức một cách hiệu quả.

Cộng đồng học tập trực tuyến cũng là một yếu tố quan trọng. Đây là nơi bạn có thể đặt câu hỏi, chia sẻ kinh nghiệm và nhận được sự hỗ trợ từ những người cùng học. Tuy nhiên, để thành công, bạn cần có khả năng tự quản lý thời gian và duy trì động lực. Nếu làm được điều này, học lập trình online sẽ mang lại nhiều lợi ích và giúp bạn phát triển kỹ năng một cách hiệu quả.

Học lập trình online cần lưu ý gì? Tips khi học online

Học lập trình online đòi hỏi sự tập trung và phương pháp học tập hiệu quả. Vậy bạn cần lưu ý gì khi bắt đầu học IT trực tuyến? Dưới đây là những tips quan trọng giúp bạn học lập trình online thành công.

Đặt mục tiêu thực tế

Không chỉ riêng lập trình, đặt ra mục tiêu thực tế là điều vô cùng cần thiết khi bắt đầu học bất cứ lĩnh vực nào. Việc xác định mục tiêu rõ ràng trước khi học giúp chúng ta dễ dàng lập ra kế hoạch. Từ đó có thể theo dõi được lộ trình và duy trì động lực học.

Tham gia cộng đồng học tập

Bạn có thể tham gia các diễn đàn như Stack Overflow, Reddit hay các nhóm mạng xã hội chuyên về lập trình. Đây là nơi chúng ta có thể đặt câu hỏi, chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi từ những người khác. Tham gia vào các nhóm học tập cũng sẽ giúp người học duy trì động lực và có được sự hỗ trợ khi cần.

Thực hành thường xuyên

Đối với học lập trình online, người học cần thực hành liên tục. Hành động này sẽ giúp họ làm quen với cú pháp và tư duy lập trình. Bên cạnh đó, công nghệ luôn luôn thay đổi và phát triển, thường xuyên tham gia vào các dự án vừa để luyện tập, vừa giúp lập trình viên cập nhật được xu hướng công nghệ mới.

Chủ động giải quyết vấn đề

Khi gặp khó khăn trong quá trình học, hãy cố gắng tự giải quyết trước khi tìm kiếm sự trợ giúp từ người khác. Người học có thể sử dụng các công cụ tìm kiếm như Google để hiểu rõ hơn về vấn đề bản thân đang gặp phải. Việc tự giải quyết vấn đề sẽ giúp phát triển tư duy phản biện và nâng cao khả năng tự học.

Sử dụng công cụ hỗ trợ

Để học lập trình hiệu quả, hãy bắt đầu làm quen với những công cụ như IDF hoặc trình biên dịch. Học cách sử dụng Git để quản lý mã nguồn cũng rất quan trọng, đặc biệt nếu bạn làm việc trong các dự án lớn hoặc với nhóm.

Tạo môi trường học tập thoải mái

Môi trường học tập cũng có ảnh hưởng rất lớn đến việc học lập trình. Một không gian yên tĩnh, thoải mái sẽ tạo cảm hứng học tập, đem lại kết quả tốt hơn. 

Duy trì động lực thường xuyên

Ngoài những lúc học tập chăm chỉ, thi thoảng hãy tự tạo động lực cho bản thân bằng một phần thưởng. Ra ngoài mua sắm hay đi cà phê trò chuyện cùng bạn bè sẽ giảm tải áp lực, tạo cảm giác thoải mái để học tập hiệu quả hơn.

Chia sẻ kiến thức

Khi đã nắm bắt được một kiến thức hay kỹ năng nào đó, hãy thử chia sẻ với những người chưa biết. Điều này vừa giúp người học học lại để ghi nhớ, vừa có thể trau dồi được kỹ năng trao đổi thông tin.

Luôn kiên trì và giữ tinh thần cầu tiến

Đây cũng là mẹo quan trọng nhất dành cho những ai đang có dự định học lập trình online. Việc luôn kiên trì và liên tục học hỏi sẽ giúp bạn thích nghi với môi trường công nghệ luôn thay đổi không ngừng này.

Các khóa học lập trình online phổ biến  

Coursera

Coursera là nền tảng học tập trực tuyến nổi tiếng với hàng ngàn khóa học lập trình từ miễn phí đến trả phí. Tuy nhiên, nếu muốn có chứng chỉ sau khi hoàn thành khóa học thì người dùng bắt buộc phải trả phí.

Các khóa học lập trình online ở Coursera bao gồm lập trình cơ bản (Python, Java, C++), phát triển web (HTML, CSS, JavaScript), trí tuệ nhân tạo, khóa học dữ liệu,... được thiết kế bởi giảng viên từ các trường đại học hàng đầu như Stanford.

Ngoài các khóa học thì Coursera cũng cung cấp tài liệu hướng dẫn viết CV, kỹ năng trả lời phỏng vấn, giúp ứng viên tự tin hơn sau khi hoàn thành khóa học lập trình online.  

edX

edX là hệ thống giáo dục mở cung cấp các khóa học lập trình như Python, Java, C và các lĩnh vực như phát triển web, trí tuệ nhân tạo và an ninh mạng. 

Khóa học edX thường được biết đến với tên gọi MOOCs. edX được thành lập bởi đại học Havard và MIT - hệ thống giáo dục Massachusetts.

Khá giống Coursera, edX cũng cho phép người học học miễn phí nhưng họ sẽ phải trả phí nếu muốn có thêm chứng chỉ. 

Udemy

Udemy là nền tảng trực tuyến cung cấp các khóa học lập trình như Python, Java, JavaScript và C# với các chủ đề phát triển web, ứng dụng di động, an ninh mạng và khóa học dữ liệu.

Tại Udemy, người học cũng có thể dễ dàng tìm kiếm những khóa học miễn trí hoặc trả phí với ưu đãi khá cao. Sau khi hoàn thành khóa học, Udemy sẽ cung cấp chứng chỉ/bằng cấp có giá trị cho người học.

Tài liệu học tập tại Udemy được thiết kế bởi những giảng viên có kinh nghiệm dày dặn trong ngành lập trình. Tại đây tồn tại một cộng đồng học tập và học viên có thể trực tiếp trao đổi, học hỏi kinh nghiệm từ các giảng viên và bạn học.

Codecademy

Codecademy là nền tảng chuyên biệt chuyên cung cấp các khóa học về lập trình và phát triển kỹ năng công nghệ. 

Chương trình giảng dạy tại Codecademy chủ yếu là về các ngôn ngữ lập trình như Python, JavaScript, Ruby, HTML, CSS và SQL. Nền tảng này cũng có các khóa học về phát triển web, khóa học dữ liệu, và trí tuệ nhân tạo.

Codecademy cho phép người dùng tham gia vào các khóa học miễn phí. Tuy nhiên để có thể xem đầy đủ nội dung và sử dụng các tính năng nâng cao, người dùng cần đăng kí gói Pro theo tháng hoặc năm. 

Đại dịch Covid-19 đã xúc tiến một sự thay đổi lớn về hình thức học từ xa. Xu hướng này vẫn còn tồn tại mạnh mẽ tới bây giờ với số lượng người lựa chọn học online ngày càng lớn. Theo khảo sát của Deloitte, có khoảng 57% học viên trong các lớp học đã tham gia học online trong những năm vừa qua. Trong đó, 23% cho biết trong gia đình của họ có ít nhất 1 người cũng đang tham gia học trực tuyến. 

Các học viên học từ xa bao gồm sinh viên đại học (29%) và học sinh trung học (32%), thực tập sinh phát triển chuyên môn (26%) và người tham gia các khóa học phát triển cá nhân (8%). Con số này cho thấy trong tương lai, học trực tuyến sẽ càng ngày càng chiếm ưu thế so với hình thức học trực tiếp truyền thống bởi các lợi ích mà nó mang lại.