Flutter vs React Native: Chọn Framework nào cho project?

Trong kỷ nguyên số, ứng dụng di động trở thành yếu tố then chốt cho mọi doanh nghiệp và cá nhân. Để phát triển những ứng dụng tuyệt vời này, các lập trình viên hiện có rất nhiều lựa chọn, nhưng hai cái tên nổi bật nhất, luôn được đặt lên bàn cân, chính là Flutter vs React Native. 

Cả hai framework này đều hứa hẹn khả năng phát triển ứng dụng đa nền tảng hiệu quả, tiết kiệm thời gian và chi phí. Tuy nhiên, mỗi framework lại sở hữu những ưu nhược điểm, triết lý và thế mạnh riêng. 

Vậy làm thế nào để biết đâu là lựa chọn tối ưu cho dự án của bạn? Bài viết này sẽ đi sâu vào từng khía cạnh, giúp bạn hiểu rõ hơn về Flutter vs React Native, từ đó đưa ra quyết định sáng suốt nhất.

Flutter vs React Native

Cuộc đối đầu giữa Flutter vs React Native đã trở thành một trong những chủ đề nóng hổi nhất trong cộng đồng phát triển di động đa nền tảng. Cả hai đều mang đến khả năng viết một codebase duy nhất để triển khai ứng dụng trên cả iOS và Android, nhưng chúng lại tiếp cận mục tiêu này theo những cách rất khác nhau.

Ngôn ngữ

React Native dựa trên JavaScript, một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất thế giới. Điều này mang lại lợi thế lớn cho các lập trình viên web frontend đã quen thuộc với ReactJS (phiên bản React dành cho web). Họ có thể nhanh chóng chuyển sang phát triển di động với React Native mà không cần học một ngôn ngữ hoàn toàn mới. Đây là một điểm cộng rất lớn về mặt nhân lực, khi có một cộng đồng lập trình viên JavaScript khổng lồ sẵn sàng gia nhập vào thế giới phát triển ứng dụng di động.

Trong khi đó, Flutter sử dụng Dart, một ngôn ngữ lập trình được Google phát triển. Dart là ngôn ngữ hướng đối tượng, được thiết kế để tối ưu hóa cho phát triển giao diện người dùng và đặc biệt là hiệu suất. Mặc dù Dart không phổ biến rộng rãi như JavaScript nhưng nó có cú pháp tương đối dễ học đối với những lập trình viên đã có kinh nghiệm với các ngôn ngữ như Java, C# hay JavaScript. Việc sử dụng Dart cho phép Flutter kiểm soát chặt chẽ hơn quá trình rendering và tối ưu hóa hiệu suất ở cấp độ thấp hơn.

Giao diện người dùng

React Native sử dụng các component được ánh xạ trực tiếp tới các UI component native của iOS và Android. Điều này có nghĩa là khi bạn viết một <View> hay <Text> trong React Native, nó sẽ được chuyển đổi thành UIView trên iOS và android.view.View trên Android. Cách tiếp cận này giúp ứng dụng có giao diện và cảm giác hoạt động rất giống với ứng dụng native thuần túy, tận dụng tối đa các thành phần UI mà người dùng đã quen thuộc trên hệ điều hành của họ. Tuy nhiên, nó cũng có nghĩa là giao diện của ứng dụng có thể hơi khác nhau giữa hai nền tảng do sự khác biệt trong thiết kế của Apple (Human Interface Guidelines) và Google (Material Design).

Ngược lại, Flutter sử dụng bộ thư viện UI riêng được gọi là Widgets. Các Widget này được xây dựng trực tiếp vào framework và được render bởi chính Flutter engine (Skia Graphics Engine) chứ không phải bởi các thành phần native của hệ điều hành. Điều này mang lại một ưu điểm lớn: giao diện người dùng của ứng dụng Flutter sẽ trông và hoạt động nhất quán trên cả iOS và Android, đồng thời cho phép các nhà phát triển tạo ra các UI tùy chỉnh phức tạp và độc đáo mà không bị ràng buộc bởi các component native. Ví dụ, Flutter có sẵn các bộ Widget theo Material Design (của Google) và Cupertino (phong cách iOS), giúp lập trình viên dễ dàng xây dựng giao diện phù hợp với từng nền tảng nếu muốn, hoặc tạo ra một giao diện hoàn toàn độc đáo.

Hiệu suất

Flutter thường được đánh giá cao hơn về hiệu suất nhờ cách tiếp cận vẽ giao diện trực tiếp của nó. Do các Widget được render bởi Flutter engine (Skia) mà không thông qua cầu nối JavaScript (JavaScript bridge) để giao tiếp với các component native, Flutter có thể đạt được tốc độ hiển thị khung hình cao (thường là 60fps, thậm chí 120fps trên các thiết bị hỗ trợ). 

Điều này mang lại trải nghiệm người dùng cực kỳ mượt mà, đặc biệt với các hoạt ảnh phức tạp hoặc khi xử lý nhiều thao tác UI đồng thời. Theo một số thử nghiệm độc lập, Flutter thường có thời gian khởi động ứng dụng nhanh hơn và hiệu suất CPU, GPU tốt hơn so với React Native trong các trường hợp tải nặng.

React Native cần sử dụng JavaScript bridge để giao tiếp giữa mã JavaScript và các module native. Mặc dù đã có nhiều cải tiến (ví dụ: kiến trúc Fabric mới), việc này đôi khi vẫn có thể tạo ra một "nút thắt cổ chai" tiềm ẩn, ảnh hưởng đến hiệu suất, đặc biệt là với các hoạt ảnh phức tạp hoặc khi ứng dụng cần truy cập nhiều vào các API native. 

Tuy nhiên, trong hầu hết các ứng dụng thông thường, sự khác biệt về hiệu suất này không quá đáng kể và React Native vẫn mang lại trải nghiệm tốt cho người dùng.

Tài liệu

Flutter có một bộ tài liệu chính thức được đánh giá là rất chi tiết, rõ ràng và dễ hiểu. Google đã đầu tư mạnh vào việc cung cấp các hướng dẫn từ cơ bản đến nâng cao, kèm theo nhiều ví dụ minh họa và công thức (recipes) để giải quyết các vấn đề phổ biến. Việc tổ chức tài liệu một cách khoa học giúp lập trình viên mới dễ dàng tiếp cận và nhanh chóng tìm thấy thông tin cần thiết.

React Native cũng có tài liệu chính thức phong phú, nhưng đôi khi có thể cảm thấy phân mảnh hoặc ít cập nhật hơn so với Flutter, đặc biệt là khi có những thay đổi lớn trong framework hoặc các thư viện bên thứ ba. Tuy nhiên, nhờ tuổi đời lâu hơn và cộng đồng lớn, có rất nhiều bài viết, hướng dẫn, và ví dụ từ các nguồn không chính thức, giúp bổ sung cho tài liệu gốc.

Sự phổ biến

React Native đã có mặt trên thị trường từ năm 2015, nhờ việc tận dụng cộng đồng JavaScript khổng lồ và sự hậu thuẫn từ Facebook, React Native nhanh chóng trở thành lựa chọn hàng đầu cho nhiều công ty lớn và startup. 

Theo khảo sát từ Stack Overflow Developer Survey 2023, React Native vẫn là framework phát triển đa nền tảng phổ biến nhất, với khoảng 13.96% lập trình viên chuyên nghiệp sử dụng nó. Nhiều ứng dụng nổi tiếng như Instagram, Facebook Ads Manager, Skype, và Bloomberg đều được xây dựng bằng React Native.

Flutter, ra mắt chính thức vào năm 2017, là một "ngôi sao mới nổi" nhưng đang có tốc độ tăng trưởng đáng kinh ngạc. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Google và những ưu điểm về hiệu suất, Flutter đã nhanh chóng thu hút được một lượng lớn nhà phát triển. Dù chưa vượt qua React Native về tổng thể, nhưng về mức độ hài lòng của nhà phát triển và tiềm năng tăng trưởng, Flutter đang rất mạnh mẽ. 

Theo báo cáo từ Statista (2023), Flutter đang dẫn đầu về mức độ sử dụng trong số các framework cross-platform với 42% nhà phát triển sử dụng, ngang bằng với React Native. Điều này cho thấy Flutter đang dần bắt kịp và thậm chí có thể vượt qua React Native trong tương lai gần.

Cộng đồng hỗ trợ

Với tuổi đời lâu hơn, bạn có thể dễ dàng tìm thấy vô số tài nguyên, tutorial, diễn đàn, và các gói thư viện (packages) bên thứ ba trên GitHub, Stack Overflow, hay các blog cá nhân. Điều này giúp lập trình viên dễ dàng tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề gặp phải và tận dụng được kinh nghiệm từ hàng ngàn nhà phát triển khác. Sự đa dạng của các gói thư viện bên thứ ba cũng là một ưu điểm, giúp đẩy nhanh tốc độ phát triển.

Flutter, dù trẻ hơn, nhưng đang phát triển một cộng đồng rất năng động và nhiệt huyết. Google cũng rất tích cực trong việc hỗ trợ và lắng nghe phản hồi từ cộng đồng. Mặc dù số lượng gói thư viện bên thứ ba có thể chưa đồ sộ bằng React Native, nhưng chất lượng thường được đánh giá cao hơn do sự kiểm soát chặt chẽ từ phía Google. Các diễn đàn, nhóm Facebook, và kênh YouTube về Flutter cũng đang bùng nổ, cung cấp nhiều nguồn tài nguyên học tập và hỗ trợ.

Xu hướng ngành

React Native vẫn là một trong những lựa chọn hàng đầu cho các startup và doanh nghiệp muốn phát triển ứng dụng di động nhanh chóng, tận dụng đội ngũ lập trình viên JavaScript hiện có. Với sự hỗ trợ của Facebook và cộng đồng lớn, React Native tiếp tục là một lựa chọn an toàn và hiệu quả cho nhiều loại dự án, đặc biệt là khi yêu cầu thời gian ra mắt thị trường nhanh. Xu hướng của React Native là cải thiện kiến trúc nội bộ (như Fabric và TurboModules) để tăng cường hiệu suất và khả năng tương tác với native.

Với sự hậu thuẫn từ Google và những cải tiến liên tục về hiệu suất, tính năng, Flutter đang trở thành lựa chọn ưu tiên cho những dự án đòi hỏi giao diện tùy chỉnh cao, hoạt ảnh mượt mà, và hiệu suất tối ưu. Flutter cũng đang mở rộng sang các nền tảng khác như web (Flutter for web), desktop (Windows, macOS, Linux) và thậm chí là nhúng (embedded devices), cho thấy tầm nhìn rộng lớn của Google đối với framework này. Xu hướng của Flutter là trở thành một framework "viết một lần, chạy mọi nơi" thực sự trên tất cả các nền tảng.

Kích thước ứng dụng

Các ứng dụng được xây dựng bằng React Native thường có kích thước nhỏ hơn một chút so với Flutter ở phiên bản ban đầu. Điều này là do React Native sử dụng các component native đã có sẵn trên thiết bị, và chỉ gói gọn mã JavaScript cùng một số tài nguyên cần thiết.

Trong khi đó, Flutter phải đóng gói toàn bộ Flutter engine và các Widget của nó vào trong gói ứng dụng, dẫn đến việc các ứng dụng Flutter thường có kích thước lớn hơn một chút ngay cả với những ứng dụng đơn giản nhất. Tuy nhiên, Google đang liên tục cải thiện công cụ để tối ưu hóa kích thước ứng dụng Flutter, và sự khác biệt này thường không đáng kể với các ứng dụng có quy mô trung bình trở lên.

Phiên bản SDK tối thiểu

React Native có xu hướng tương thích với các phiên bản SDK cũ hơn một cách dễ dàng hơn, do nó dựa vào các component native có sẵn trên hệ điều hành. Điều này có nghĩa là bạn có thể dễ dàng tạo ra một ứng dụng React Native hỗ trợ các thiết bị cũ hơn mà không gặp nhiều khó khăn.

Flutter, do kiểm soát hoàn toàn quá trình rendering của riêng mình, đôi khi có thể yêu cầu phiên bản SDK tối thiểu cao hơn một chút để đảm bảo hiệu suất và khả năng tương thích tốt nhất với các tính năng mới của framework. Tuy nhiên, Google cũng luôn nỗ lực để duy trì khả năng tương thích ngược và hỗ trợ các phiên bản hệ điều hành phổ biến nhất.

Phát triển UI

Flutter sử dụng mô hình "everything is a widget" (mọi thứ đều là widget). Điều này có nghĩa là bạn xây dựng toàn bộ giao diện người dùng bằng cách kết hợp các widget nhỏ lại với nhau, từ bố cục, màu sắc, font chữ đến các hoạt ảnh. Flutter cung cấp một bộ Widget phong phú, tùy chỉnh cao, cho phép bạn tạo ra các giao diện độc đáo và phức tạp một cách nhanh chóng với công nghệ "Hot Reload" (tải lại nhanh) giúp xem ngay kết quả thay đổi code.

React Native kết hợp giữa JSX (JavaScript XML) cho cấu trúc giao diện và CSS-like styling (phong cách tương tự CSS) cho định kiểu. Lập trình viên sẽ sử dụng các component riêng của React Native để dựng UI và áp dụng style thông qua các đối tượng JavaScript tương tự như CSS. Khả năng "Fast Refresh" của React Native cũng giúp đẩy nhanh quá trình phát triển UI. Tuy nhiên, việc cần phải xử lý sự khác biệt nhỏ về UI giữa iOS và Android có thể yêu cầu một chút điều chỉnh riêng cho từng nền tảng.

Gỡ lỗi

React Native thường được đánh giá là dễ gỡ lỗi hơn đối với các lập trình viên JavaScript/web, vì bạn có thể sử dụng các công cụ gỡ lỗi quen thuộc của trình duyệt (như Chrome DevTools) để kiểm tra mã JavaScript. Ngoài ra, việc sử dụng cầu nối JavaScript cũng giúp dễ dàng theo dõi luồng dữ liệu và lỗi phát sinh trong phần JS.

Flutter yêu cầu một công cụ gỡ lỗi riêng biệt, thường là thông qua Visual Studio Code với các tiện ích mở rộng của Dart/Flutter hoặc Android Studio/IntelliJ IDEA. Mặc dù các công cụ này rất mạnh mẽ và cung cấp khả năng gỡ lỗi sâu, nhưng có thể cần một thời gian để làm quen đối với những lập trình viên mới. Tính năng "Hot Reload" và "Hot Restart" của Flutter giúp tăng tốc độ gỡ lỗi và kiểm tra thay đổi.

Tái sử dụng mã

React Native nổi tiếng với khẩu hiệu "Learn once, write anywhere". Lập trình viên có thể sử dụng kiến thức JavaScript và ReactJS của mình để phát triển cả ứng dụng web (với ReactJS) và ứng dụng di động (với React Native). Khả năng tái sử dụng mã logic giữa các dự án web và di động là một lợi thế lớn, giúp tiết kiệm thời gian và nguồn lực.

Flutter cũng cho phép tái sử dụng mã hiệu quả không kém, đặc biệt là khi bạn nhắm đến nhiều nền tảng hơn ngoài iOS và Android. Với triết lý "write once, deploy anywhere", Flutter đang mở rộng khả năng sang phát triển web (Flutter for web), desktop (Windows, macOS, Linux) và thậm chí là nhúng. Điều này có nghĩa là bạn có thể sử dụng một codebase Dart duy nhất để tạo ra ứng dụng trên tất cả các nền tảng này, tối đa hóa hiệu quả tái sử dụng mã.

Chọn học Flutter hay React Native?

Vậy câu hỏi cuối cùng đặt ra là: nên học flutter hay react native để khởi đầu hoặc phát triển sự nghiệp lập trình di động của bạn? Không có một câu trả lời đúng hay sai tuyệt đối, bởi lựa chọn tối ưu phụ thuộc vào kinh nghiệm cá nhân, mục tiêu nghề nghiệp và loại dự án bạn muốn theo đuổi.

Nếu bạn đã có nền tảng vững chắc về JavaScript và ReactJS, hoặc bạn đang là một lập trình viên web frontend muốn mở rộng sang mảng di động một cách nhanh chóng, thì React Native sẽ là con đường thuận lợi hơn. Bạn sẽ không mất nhiều thời gian để làm quen với ngôn ngữ và cú pháp, và có thể nhanh chóng bắt tay vào xây dựng các ứng dụng thực tế. Cộng đồng lớn mạnh và số lượng thư viện đồ sộ cũng là điểm cộng lớn, giúp bạn dễ dàng tìm kiếm giải pháp và hỗ trợ. React Native vẫn là một trong những lựa chọn hàng đầu cho các startup và doanh nghiệp cần ra mắt sản phẩm nhanh chóng.

Mặt khác, nếu bạn là người mới bắt đầu lập trình, hoặc bạn muốn học một ngôn ngữ có hiệu suất cao và có khả năng xây dựng giao diện tùy chỉnh cực kỳ đẹp mắt, mượt mà trên mọi nền tảng, thì Flutter là một lựa chọn đáng cân nhắc. Mặc dù cần học Dart, nhưng cú pháp của Dart tương đối dễ tiếp cận. Khả năng kiểm soát hoàn toàn giao diện, hiệu suất vượt trội và tầm nhìn đa nền tảng của Google (web, desktop, nhúng) khiến Flutter trở thành một công cụ cực kỳ tiềm năng cho tương lai. Nếu bạn muốn xây dựng các ứng dụng đòi hỏi UI phức tạp, hoạt ảnh tinh xảo hoặc cần hiệu suất tối ưu, Flutter có thể là lựa chọn lý tưởng.

Lời kết

Cuộc so tài giữa react native vs flutter vẫn sẽ tiếp tục sôi nổi trong nhiều năm tới, bởi cả hai đều là những framework phát triển ứng dụng di động đa nền tảng mạnh mẽ và được hỗ trợ bởi các ông lớn công nghệ. React Native nổi bật với sự linh hoạt của JavaScript và khả năng tận dụng hệ sinh thái web rộng lớn, phù hợp cho những ai muốn phát triển nhanh chóng và tái sử dụng kiến thức. Trong khi đó, Flutter gây ấn tượng với hiệu suất vượt trội, khả năng xây dựng UI đẹp mắt, tùy chỉnh cao và tầm nhìn đa nền tảng mở rộng.

Lựa chọn framework nào cho dự án của bạn thực sự phụ thuộc vào nhiều yếu tố: kinh nghiệm của đội ngũ phát triển, yêu cầu cụ thể về hiệu suất và UI của ứng dụng, thời gian và ngân sách dự án, cũng như xu hướng thị trường. Quan trọng nhất là hãy chọn công cụ mà bạn cảm thấy thoải mái và tự tin nhất khi làm việc, vì đó mới là yếu tố then chốt dẫn đến thành công của sản phẩm.

Dù bạn chọn Flutter hay React Native, việc nắm vững một trong hai framework này sẽ mở ra cánh cửa rộng lớn đến sự nghiệp phát triển ứng dụng di động đầy hứa hẹn. Nếu bạn đang tìm kiếm một lộ trình học tập bài bản, được dẫn dắt bởi những chuyên gia giàu kinh nghiệm để làm chủ các công nghệ này, Onschool Bootcamp chính là lựa chọn lý tưởng. 

Với các khóa học được thiết kế tập trung vào thực hành và dự án thực tế, Onschool Bootcamp sẽ trang bị cho bạn không chỉ kiến thức nền tảng vững chắc mà còn cả kỹ năng cần thiết để tự tin phát triển những ứng dụng di động đột phá. Hãy truy cập website của Onschool Bootcamp ngay hôm nay để khám phá khóa học phù hợp và bắt đầu hành trình chinh phục thế giới lập trình di động của bạn!